Juče je u Mlaki, tik nadomak Jasenovca služena sveta arhijerejska liturgija na spomen 79. godišnjice proboja jasenovačkih logoraša.
Liturgiju su služili episkop pakračko slavonski Jovan kao i episkop buenos aireski i Južne Amerike i administrator zagrebačke mitropolije Kirilo.
Crkva u Mlaki je inače crkva koja je služila hrvatskim zločincima da ubijaju ljude u toku II svjetskog rata. Najviše su pripadnici romske populacije ubijani u toj crkvi. 1942. su dovođene i žrtve sa Kozare. Mlaka je u jednom trenutku bila sabirni centar gdje su ljudi odvođeni ka Jasenovcu.
Naš portal je takođe obišao i memorijalni kompleks u Jasenovcu gdje se mogu vidjeti masovne grobnice, humke, u kojima su pohranjene žrtve. Obzirom na njihovu veličinu, može se samo zamislitu koliko je ljudi tu pohranjeno.
Preživjeli logoraši u zloglasnom ustaškom logoru Jasenovac pokušali su 22. aprila 1945. godine u očajničkom jurišu na stražare da se dokopaju slobode, ali ih je od 1.073, u tome uspjelo samo 169.
Koncentracioni logor Jasenovac bio je najveći logor smrti u tadašnjoj fašističkoj Nezavisnoj Državi Hrvatskoj, na prostoru okupirane Jugoslavije za vrijeme Drugog svjetskog rata.
Formiran je u avgustu 1941. godine, a osmislio ga je jedan od najvećih ratnih zločinaca tog doba Maks Luburić, koji bio i prvi komandant logora.
Logor su uništile ustaše aprila 1945. godine da bi sakrile svoje zločine. Ekipa Borbe je po završetku liturgije obišla i memorijalni kompleks gdje se mogu vidjeti samo ostaci zloglasnog logora, i kako je sve izgledalo. Pored navedenih humki na fotografijama možete vidjeti i voz kojim su prevoženi zarobljenici.
Oni zarobljenici koji nisu završili u humkama, bacani su u Savu kako bi voda odnijela tijela do srpskih naselja.
Radni logor Jasenovac“, kako ga naziva hrvatska državna administracija, bio je stratište za Srbe, Rome i Jevreje, svih uzrasta, polova, životne dobi, socijalnih, obrazovnih i drugih profila, kao i za komuniste, partizane, pomagače i simpatizere Srba, Roma i Jevreja.
Sistem logora Jasenovac bio je zloglasan po varvarskim metodama i velikom broju žrtava.
Pojedini istoričari holokausta navode da je „Jasenovac bio daleko brutalniji od Aušvica“. U procesu „pročišćenja hrvatske nacije“, srpska djeca su ubijana, zajedno sa odraslima. Tokom četiri godine, između aprila 1941. i maja 1945, 73.316 mališana je ubijeno u NDH. Tokom Drugog svjetskog rata, jedino mjesto u cijeloj Evropi u kome su postojali specijalni logori za djecu bila je Hrvatska.
Samo od decembra 1941. do aprila 1942. Hrvati su ubili 19.544 dječaka i djevojčica srpske nacionalnosti, a njihovi identiteti utvrđivani su kasnije. Ubijani su, prema svjedočenjima, na najstrašnije načine, i umirali su, takođe, više nego odrasli, od bolesti, izgladnjelosti, žeđi i smrzavanja. Mnoga djeca poklana su u Jasenovcu sredinom septembra 1942. Djeca su dovođena u 15 zaprežnih kola u ciglanu i spaljivana. Slična sudbina zadesila je 300 djece koja su pogubljena u Gradini u oktobru 1942. Ogroman broj djece, oko 12.000, spasen je od ustaškog pogroma, a za tu akciju najzaslužnija je Diana Budisavljević i desetine plemenitih ljudi koji su joj pomogli.
Nakon Drugog svjetskog rata, u namjeri da izjednače žrtve i zasluge za oslobođenje zemlje, komunističke vlasti su činile sve da se Jasenovac pominje što manje. O najvećem stratištu u NDH nisu snimani filmovi niti rađeni serijali, a lider komunista Josip Broz Tito nikada nije otišao u Jasenovac