Izjava Filipa Ivanovića, da „poglavar najveće vjerske zajednice u Crnoj Gori nije otišao kod Putina, već patrijarh Srpske pravoslavne crkve“, predstavlja ne samo klasičan pokušaj manipulacije javnošću, već i direktan udar na kanonski poredak i jedinstvo Srpske pravoslavne crkve. Ono što Ivanović pokušava jeste da predstavi Mitropoliju crnogorsko-primorsku kao zasebnu, autonomnu crkvenu strukturu – što je opasna i krajnje neistinita konstrukcija.
Šta kaže crkveni poredak?
Srpska pravoslavna crkva je jedinstvena, saborna i kanonski ustrojena Crkva, sa jasnom hijerarhijom. Svaka eparhija, pa tako i Mitropolija crnogorsko-primorska, ima svoj stepen autonomije u upravljanju lokalnim poslovima, ali nikada i nipošto nije izvan strukture SPC niti van jurisdikcije njenog patrijarha.
Dakle, kada Patrijarh SPC – danas Njegova svetost Porfirije – kao poglavar Srpske pravoslavne crkve, ide u zvanične posete, on to čini i u ime Mitropolije, kao i svih ostalih eparhija. U tom smislu, tvrdnja da to „nema veze sa Crnom Gorom“ predstavlja grubu i zlonamernu zamenu teza.
Politički kontekst
Nije prvi put da pojedini političari pokušavaju da vještački odvoje Mitropoliju od matične crkve, kao dio šireg plana o stvaranju tzv. „crnogorske pravoslavne crkve“. I dok je taj projekat više puta propao u narodu, izgleda da se sada pokušava kroz perfidniji pristup – relativizacijom uloge Patrijarha i stvaranjem konfuzije među vjernicima.
Filip Ivanović nije teolog, niti ima mandat da tumači crkvenu strukturu, ali je očigledno spreman da koristi crkvu kao sredstvo političkog obračuna i identitetske manipulacije. To je naročito opasno u Crnoj Gori, zemlji koja i dalje trpi posljedice agresivne politike prethodnog režima koji je decenijama pokušavao da razori srpski identitet.
Reakcija javnosti i Crkve
Jasno je da ovakve izjave ne mogu proći bez reakcije. I vjerni narod i episkopat SPC moraju stati u odbranu jedinstva crkve, protiv svih koji je žele podijeliti zarad političkih poena. Srpska pravoslavna crkva je kroz vekove opstajala uprkos mnogim pokušajima razbijanja, i neće posrnuti ni pred savremenim ideolozima raskola.
Zaključak
Izjava Filipa Ivanovića je mnogo više od jedne u nizu političkih dosetki – ona je deo šireg narativa koji ima cilj da oslabi SPC, unese razdor među vjernike i pripremi teren za nove napade na njen autoritet. Ali narod u Crnoj Gori zna ko je njegov duhovni stožer, kome pripada, i ko vodi Crkvu.
Jedinstvo Srpske pravoslavne crkve nije predmet dnevne politike. I neće biti
