Iako je Demokratska partija socijalista poražena na izborima 30. avgusta 2020. godine, obračun sa njenim nasleđem i strukturama unutar sistema nije sproveden u potpunosti. Propustili smo priliku, iz raznih razloga, da suštinski transformišemo institucije i oslobodimo ih uticaja koji je DPS gradio decenijama.
Kao rezultat toga, danas smo svjedoci njihove otvorene opstrukcije i sabotaže, što značajno otežava funkcionisanje i sprovođenje reformskih procesa.
Mnogi istaknuti kadrovi ove partije ostali su na važnim pozicijama u državnim institucijama, što im omogućava da održavaju uticaj i kontrolu. To se posebno vidi u pojedinim institucijama pravosuđa, tužilaštva, policije i ministarstava, gdje duboke mreže koje je DPS izgradio i dalje funkcionišu. Izostala je lustracija, kao mehanizam koji bi uklonio one koji su bili odgovorni za zloupotrebe vlasti i sistemsku korupciju.
Iako je promjena vlasti donijela nadu za demokratski razvoj, nedovoljna odlučnost da se sprovedu sveobuhvatne kadrovske promjene omogućila je DPS-u da, uprkos izbornom porazu, zadrži značajan uticaj u političkom i društvenom životu. Pored toga, duboka država koju je ova partija stvorila tokom svoje višedecenijske vladavine i dalje ometa rad nove vlasti, kočeći važne reformske procese i stvarajući institucionalni haos.
Posljedice ovakvog stanja su ozbiljne. Usporavanje reformi i odlaganje ključnih odluka doprinose produbljivanju političke nestabilnosti i slabljenju povjerenja građana u institucije. Neodlučnost nove vlasti da se odlučno obračuna sa ostacima starog režima odražava se i na borbu protiv korupcije, koja ostaje jedan od najvećih izazova u zemlji. Koruptivne prakse koje su uspostavljene tokom vladavine DPS-a i dalje predstavljaju ozbiljnu prepreku za izgradnju pravne države.
Pored institucionalne opstrukcije, DPS aktivno koristi i javni prostor za podrivanje kredibiliteta sadašnje vlasti. Umjesto da se stavi tačka na zloupotrebe iz prošlosti, svjedoci smo da određene strukture bliske ovoj partiji i dalje koriste pozicije moći za zaštitu ličnih i partijskih interesa.
Promjene koje su građani tražili ne mogu biti u potpunosti sprovedene dok se institucije ne oslobode uticaja onih koji su zloupotrebljavali vlast i dok se ne obezbijedi da oni koji su bili dio koruptivnog sistema budu odgovorni za svoje postupke. Nedostatak odlučnosti u sprovođenju radikalnijih reformi sada predstavlja najveću prepreku na putu ka izgradnji nezavisnih i transparentnih institucija.
Samo jasna politička volja, uklanjanje ostataka starog režima i suočavanje sa dubokim strukturama mogu obezbijediti dalje demokratske procese i evropski put – zaključio je za naš portal član predsjedništva Demokratske Narodne Partije Zoran Lakušić
