Izjave gradonačelnika Podgorice Saše Mujovića otvaraju Pandorinu kutiju dugogodišnje netransparentne raspodjele gradske imovine, u prvom redu stanova i poslovnih prostora. Ono što je do sada bilo šaptom prepričavano sada izlazi na svjetlo dana: stanovi su se, kako Mujović tvrdi, dijelili bez konkursa, bez ugovora, bez ikakvog traga i kriterijuma – kao privatna svojina političke elite.
Radi se o jednoj od najozbiljnijih afera u posljednjih deset godina u crnogorskoj prijestonici, koja baca sjenku sumnje na način upravljanja gradskom imovinom za vrijeme vlasti Demokratske partije socijalista (DPS). Slučajevi u kojima su „zaslužni građani“ dobijali stanove po nepoznatim osnovama, bivši funkcioneri koristili stanove bez ikakvih pravnih akata, te višestruko dobijanje stanova od strane istih osoba, predstavljaju flagrantno kršenje zakona, zloupotrebu položaja i institucionalizovanu nepravdu prema građanima.
KLJUČNE TAČKE AFERA:
1. Dodjela stanova bez konkursa
Gradski stanovi su, prema navodima gradonačelnika, često dodjeljivani mimo bilo kakve javne procedure. Ovo je suprotno Zakonu o državnoj imovini i osnovnim principima javne uprave – transparentnosti, jednakosti i pravičnosti.
2. Stanovi korišćeni bez ugovora
Opisana situacija u Moskovskoj ulici, gdje se neko uselio u luksuzni dupleks bez ugovora, a sada je stan ruiniran i bez ikakvog traga o korisniku, zvuči kao crna rupa institucionalne kontrole.
3. Funkcioneri koji su više puta dobijali stanove
Ako se ispostavi da su pojedini DPS funkcioneri po više puta dobijali stanove, a potom ih prenosili na članove porodice, jasno je da je u pitanju sistemska korupcija, stambeni kartel unutar gradske vlasti.
4. Nepostojanje kriterijuma
Dodjela „zaslužnim građanima“ bez ikakvih objavljenih kriterijuma i obrazloženja, pokazuje da je sistem odlučivanja bio podložan ličnim vezama, političkoj podobnosti i nepotizmu.
ZAHTJEVI JAVNOSTI:
1. Hitna i nezavisna istraga
Neophodno je formiranje nezavisne istražne komisije, koja bi obuhvatila period vladavine DPS u Podgorici, sa potpunim uvidom u sve akte o dodjeli stanova – ko, kada i pod kojim uslovima ih je dobio.
2. Objava spiska korisnika stanova
Javnost ima pravo da zna – traži se kompletan spisak svih funkcionera i građana koji su dobili gradske stanove, sa dokumentacijom o proceduri, vrijednosti nekretnina i eventualnim kasnijim promjenama vlasništva.
3. Krivična odgovornost
Ako se utvrdi da su stanovi dodjeljivani suprotno zakonu, očekuje se pokretanje krivičnih postupaka protiv odgovornih – od bivših gradonačelnika, službenika, pa do krajnjih korisnika koji su koristili stanove mimo propisa.
4. Revizija svih sumnjivih dodjela
Dodjele koje su vršene bez ugovora, bez konkursa ili po osnovu višestrukog ostvarivanja prava, moraju biti predmet revizije i eventualnog poništenja. Gradska imovina nije lična svojina partije na vlasti.
POLITIČKI I MORALNI RASPAD SISTEMA
Ova afera ogoljava suštinu višegodišnjeg upravljanja javnim resursima od strane DPS-a – klijentelizam, korupcija i institucionalni nemar. Stanovi su očito služili kao instrument političke trgovine i nagrađivanja lojalnosti. Vrijeme je da se to razotkrije do kraja.
Podgorica ne smije zaboraviti da je imovina grada – imovina svih građana. A oni koji su je koristili kao partijski plijen, moraju odgovarati.
